wprowadzenie do endometriozy
* tłumaczenie: Karolina Tafur
ważne rzeczy, a mianowicie:
-
endometrioza jest stanem, w którym tkanka pochodzenia endometrium (jak ta wyściełająca macicę) występuje również w innych częściach ciała
-
endometrioza jest główną przyczyną bólu miednicy i ból podczas seksu
-
tak długo, jak lepiej zrozumieć endometrioza, można leczyć tylko objawy, ale nie przyczyny leżące u podstaw
-
opcje zarządzania obejmują leki, operacje i zmiany stylu życia
co to jest endometrioza?
endometrioza jest częstym schorzeniem, w którym tkanka endometrium rośnie tam, gdzie nie powinna. Tkanka endometrium to taka, która rośnie i odrywa się w macicy. W większości przypadków wzrost ten występuje nad i wokół narządów w jamie miednicy.
tkanka endometriozy działa podobnie do tkanki wewnątrz macicy: rośnie, pogrubia i próbuje się rozdzielić w każdym cyklu miesiączkowym. Ponieważ tkanka nie może wydostać się z organizmu, może powodować zrosty, guzki i urazy oraz wywoływać reakcję zapalną (1). może to powodować ból i inne powikłania, takie jak niepłodność (2).
endometrioza może dotyczyć 1 na 10 kobiet w wieku rozrodczym, chociaż szacunki te różnią się znacznie, a częstość występowania prawdopodobnie zmienia się w różnych grupach demograficznych (2, 3). na przykład częstość występowania może być niższa wśród czarnych i latynoskich kobiet (4). Może to być trudne do zdiagnozowania we wczesnych stadiach, ponieważ wiele osób nie ma objawów i konieczne jest wykonanie zabiegu chirurgicznego w celu potwierdzenia diagnozy. Inne osoby mogą doświadczać objawów przez wiele lat i skonsultować się z kilkoma lekarzami przed postawieniem diagnozy (5).
Jeśli uważasz, że możesz mieć endometriozę, uważaj na ból, krwawienie i inne objawy w Clue, może to dostarczyć lekarzowi przydatnych informacji do ustalenia diagnozy i ustalenia planu leczenia. Wczesne leczenie może zmniejszyć ryzyko powikłań.
„ból” jest jedną z kategorii do obserwacji, ich zdrowia i w okresie Clue
Więcej 2m+ oceny
co można zwróć uwagę
objawy endometriozy mogą rozpocząć się we wczesnym okresie dojrzewania lub pojawić się później w wieku dorosłym (6). Objawy mogą występować przez cały czas lub być cykliczne. Cykliczne objawy pojawiają się i znikają podczas cyklu miesiączkowego, często podczas menstruacji. Objawy i wpływ endometriozy mogą się różnić w zależności od lokalizacji tkanki. Na przykład endometrioza jajników może powodować bezpłodność. Etap endometriozy nie wydaje się mieć związku z nasileniem objawów (7).
najczęstsze objawy endometriozy obejmują:
-
kolka premenstruales/miesiączka bardzo bolesna
-
ból podczas lub po stosunku (dyspareunia)
-
wypróżnienia i/lub oddawanie moczu, bolesne
-
ból brzucha, dolnej części pleców lub bioder występujący podczas cyklu
-
okresy silnych
-
trudność zajścia w ciążę (niepłodność) (8-11)
endometrioza może rozpocząć się w tym samym czasie, co pierwszy okres (menarche). Może to sprawić, że osoba pomyśli, że silny ból jest „normalny” w jego przypadku, podczas gdy w rzeczywistości może być spowodowany endometriozą lub jakimkolwiek innym problemem medycznym (5-6).
Jeśli masz wątpliwości co do bólu menstruacyjnego, skontaktuj się z pracownikami służby zdrowia, aby sprawdzić, czy endometrioza może być czynnikiem wpływającym.
co powoduje endometriozę?
przyczyna wzrostu tkanki endometrium w endometriozie jest nadal nieznana. Początkowo uważano, że jest to spowodowane wstecznym przepływem tkanki macicy przez jajowody i do jamy miednicy (miesiączka wsteczna), ale około 9 na 10 osób ma miesiączkę wsteczną, a większość z nich nie rozwija endometriozy, co wskazuje na obecność innych czynników (12, 13).
ponadto u niektórych dziewcząt problem ten rozwija się przed pierwszą miesiączką (6). Jedna teoria mówi, że endometrium może być spowodowane migracją komórek endometrium przez naczynia krwionośne lub układ limfatyczny (14). inna teoria sugeruje, że komórki poza macicą mogą przekształcić się w komórki endometrium (15). Sugerowano, że ekspozycja na hormony matki i krwawienie z macicy u noworodków może odgrywać rolę w rozwoju endometriozy przedmenarchicznej (16, 17). Nadmiar estrogenu, genetyka i układ odpornościowy mogą również wpływać na rozwój tego stanu (14,18-21).
istnieją dowody na to, że endometrioza może być dziedziczona w rodzinie (21-23). Oznacza to, że dana osoba jest bardziej skłonna do wykazania tego stanu, jeśli cierpi na nią również ktoś z jego rodziny biologicznej. Bardziej podatni są również ludzie, którzy rodzą w starszym wieku lub ci, którzy nie rodzą, a także osoby z wczesną miesiączką lub późną menopauzą oraz osoby z krótkimi cyklami miesiączkowymi (< 28 dni) (22-24). Może to wynikać z faktu, że mają one średnio więcej cykli menstruacyjnych i większą ekspozycję na estrogen.
niektóre badania sugerują, że osoby z endometriozą są również bardziej narażone na zwiększone ogólne zapalenie, wyższy poziom „złych” tłuszczów w porównaniu z „dobrymi” tłuszczami we krwi (lipoproteiny o niskiej gęstości w porównaniu z lipoproteinami o wysokiej gęstości) i wyższy poziom stresu oksydacyjnego (25-28). Stres oksydacyjny odnosi się do poziomu uszkodzenia komórek ciała, teijdos i narządów spowodowanych czynnikami takimi jak toksyny środowiskowe lub Produkty wytwarzane przez nasz metabolizm. Nie udało się jeszcze zrozumieć, dlaczego te cechy często pojawiają się u osób z endometriozą lub jakie są ich główne przyczyny.
dlaczego konieczna jest diagnoza endometriozy?
zazwyczaj endometrioza jest stanem postępującym, co oznacza, że z czasem może się pogorszyć (29). Niepłodność jest częstym powikłaniem związanym z endometriozą i można jej uniknąć dzięki terminowemu leczeniu.
około połowa osób cierpiących na endometriozę widzi upośledzoną płodność (30).
ostatnie badania sugerują również, że osoby z endometriozą mogą być narażone na zwiększone ryzyko problemów sercowo-naczyniowych, w tym chorób serca i zawałów serca (25). Może to być spowodowane poziomem stanu zapalnego, tłuszczu i stresu oksydacyjnego występującym u wielu osób z endometriozą.
wczesna diagnoza może poprawić wyniki w przyszłości. Wczesne leczenie może również pomóc zmniejszyć postęp stanu zdrowia, zmniejszyć powikłania i utrzymać objawy pod kontrolą.
Jak diagnozuje się endometriozę?
Wiele osób z endometriozą otrzymuje leczenie na podstawie przedstawionych objawów i bez formalnej diagnozy. W innych przypadkach diagnozę przeprowadza się za pomocą laparoskopii, prostej operacji. W tej procedurze lekarz wykonuje małe nacięcie w jamie brzusznej (zwykle mniej niż 1, 5 cm/0, 6 cala) i wkłada komorę, aby zbadać wnętrze jamy miednicy. Możesz również pobrać próbki tkanek zwane biopsją.
pracownik służby zdrowia prawdopodobnie zapyta Cię o historię medyczną i miesiączkową, a także zadaje proste badanie fizykalne i pytania dotyczące objawów bólu oraz historii niepłodności lub poronień. Jeśli twój pracownik służby zdrowia podejrzewa, że możesz mieć endometrium, może również wykonać:
-
badanie miednicy
-
USG miednicy
-
laparoskopia
pomocne może być śledzenie poziomu bólu i dzielenie się tymi informacjami z lekarzem. Chociaż pewien dyskomfort podczas menstruacji jest uważany za „normalny”, ból endometriozy może być znacznie gorszy i ważne jest, aby zgłosić, co ma zastosowanie w Twoim przypadku (5, 31). Możesz również skonsultować się ze specjalistą ginekologii lub endometriozy. Chroniąc swoje zdrowie, możesz pomóc skrócić czas diagnozy dla osób cierpiących na tę chorobę. Od początku objawów normalne jest, że diagnoza trwa około 5 lat (lub od 3 do 11 lat) (5, 32).
„ból” jest jedną z kategorii do obserwacji, ich zdrowia i w okresie Clue
ponad 2m+ ocen
jak Jakie opcje diagnostyczne i leczenie endometriozy?
endometrioza trwa wiele lat, ale objawy można leczyć za pomocą leczenia. Dopóki nie będzie lepszego zrozumienia endometriozy, można leczyć tylko objawy, ale nie główne przyczyny.
leczenie endometriozy zależy od objawów i celów każdej osoby. Celem może być odczuwanie mniejszego bólu lub zajście w ciążę. Objawy większości ludzi mogą być wystarczająco łagodne, aby nie szukać leczenia, ale endometrioza powinna być kontrolowana, ponieważ może powodować problemy w przyszłości.
-
leki: w leczeniu bólu spowodowanego endometriozą pracownicy służby zdrowia sugerują NLPZ (bez recepty lek przeciwbólowy). Leki hormonalne są również często przepisywane jako wczesna alternatywa (33). Jeśli pierwsze zasoby nie wystarczą, można przepisać inne leki wpływające na hormony. Antagoniści GnRH zapobiegają owulacji i mogą zatrzymać pogrubienie i oderwanie części tkanki endometrium (33, 34). Inhibitory aromatazy regulują produkcję estrogenu w organizmie i mogą pomóc złagodzić niektóre objawy, ale mogą mieć poważne skutki uboczne i są zwykle przepisywane po zbadaniu innych zasobów (33, 35).
-
chirurgia: w niektórych przypadkach lekarz może zasugerować operację laparoskopii w celu zbadania i chirurgicznego usunięcia lub usunięcia problematycznej tkanki. Może to pomóc złagodzić objawy i poprawić płodność (36). Lekarz może wykonać wycięcie laparoskopowe lub ablację. Usunięcie polega na przecięciu problematycznej tkanki, a ablacja spala tkankę przez kauteryzację lub laser.
-
toczy się wiele dyskusji na temat tego, która metoda jest najlepsza na każdym etapie endometriozy. Analiza z 2017 r.pokazuje, że obie metody mogą przynieść korzyści w leczeniu niektórych objawów (37). Operacja łagodzi objawy u większości osób z łagodną do umiarkowanej endometriozą, ale nie zawsze jest skuteczna, a nawrót (a zatem potrzeba dalszych operacji) jest powszechny w przyszłości (37-41). Chirurgia niesie również ryzyko, które należy porównać z potencjalnymi korzyściami.
-
histerektomię (usunięcie macicy, jajowodów, a czasem jajników) można uznać za ostateczność leczenia w ciężkich przypadkach, w których inne metody nie przyniosły efektu. Histerektomia nie leczy skutecznie endometriozy we wszystkich przypadkach, ale ma niższy odsetek nawrotów niż inne operacje, szczególnie w przypadku usunięcia jajników (42). Ogólne zasady Europejskiego Towarzystwa Rozrodu i Embriologii człowieka (ESHRE) przewidują, że usunięcie jajników należy uznać za „radykalną” opcję leczenia, ponieważ prowadzi to do chirurgicznej menopauzy u kobiet, które nadal są w wieku rozrodczym (33).
-
zmiany stylu życia: Niektóre osoby rozważają alternatywne metody leczenia swoich objawów, takie jak ćwiczenia, zmiany w diecie i akupunktura (43-45). Niestety nie ma wielu badań ani dowodów na skuteczność wielu z tych metod. Tylko jedno badanie z 24 osobami spełniło kryteria, które zostaną uwzględnione w analizie stosowania akupunktury przeciwko bólowi endometriozy, ujawniając poprawę bólu menstruacyjnego (szczególnie silnego bólu). Potrzebne są jednak dalsze badania jakościowe na ten temat (45).
co dobrze kontrolować w aplikacji Clue?
obowiązkowe śledzenie:
-
wzorce krwawienia (i plamienia)
-
ból
pomocne może być również zarejestrowanie:
-
objętość menstruacyjna
-
Energia
-
stolec
-
objawy żołądkowo-jelitowe, takie jak wzdęcia lub biegunka
-
stosowanie środków antykoncepcyjnych